Muzeum Wincentego Witosa w Wierzchosławicach
Muzeum Wincentego Witosa w Wierzchosławicach – “Witosówka”. Dom mieszkalny i budynek dawnej stajni.
W Wierzchosławicach koło Tarnowa znajduje się muzeum Wincentego Witosa, trzykrotnego premiera Rzeczypospolitej Polskiej. I nie byłoby to aż tak nadzwyczajne, gdyby nie fakt, że Wincenty Witos był pierwszym w historii premierem wywodzącym się z chłopstwa. Zapraszam na wycieczkę ze mną do “Witosówki”.
Historia Wincentego Witosa
Wiele osób powinno choćby w minimalnym stopniu kojarzyć Wincentego Witosa. Dla tych co nie wiedzą małe przypomnienie. Wincenty Witos urodził się 21 stycznia 1874 r. w Wierzchosławicach. Pochodził raczej z uboższej chłopskiej rodziny. Ukończył 4 klasy szkoły powszechnej. Swoją polityczną karierę rozpoczął już w wieku 19 lat, kiedy to na łamach lwowskiego pisma “Przyjaciel Ludu” opublikował swój pierwszy artykuł. Niedługo później, w 1895 r wstąpił do galicyjskiego Stronnictwa Ludowego.
Wincenty Witos był dumny ze swojego pochodzenia i lubił je podkreślać. Świadczy o tych choćby elegancki, ale chłopski strój, który nosił. Nigdy nie założył krawatu.
W 1905 r. został radnym powiatu i gminy. W latach 1908-1931 pełnił urząd Wójta Wierzchosławic. W 1908 r. został posłem Sejmu Krajowego we Lwowie a w 1911 r. parlamentu austriackiego. Trzykrotnie pełnił funkcję premiera Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1920-1921, 1923 oraz 1926. Związany był ze Stronnictwem Ludowym, współtworzył także PSL “Piast”.
Razem z Piłsudskim był najważniejszą osobą tamtych czasów. Początkowo razem współpracowali by potem mocno się ścierać. Witos został nawet skazany w procesie brzeskim na 1,5 roku więzienia i przebywał na emigracji w Czechosłowacji. W 1939 r. wrócił do Polski. W czasie wojny był aresztowany i bezskutecznie namawiany do współpracy zarówno przez Niemców jak i Sowietów. Zmarł 31.10.1945 w szpitalu Bonifratów w Krakowie. Pochowany został na cmentarzu w Wierzchosławicach.
Inne muzea, które opisałem na blogu:
Muzeum Wincentego Witosa “Nowa Zagroda”.
Muzeum Wincentego Witosa w Wierzchosławicach składa się z dwóch zagród – domu rodzinnego, w którym się urodził i spędził dzieciństwo, zwanym “Starym Domem” oraz “Nowej Zagrody”, którą wybudował w latach 1905-1913. Moja wizyta w muzeum była niepełna, bowiem zwiedziłem tylko samą “Nową Zagrodę”.
Zagroda W.Witosa – od lewej: mniejsza stodoła, piwnica, dom mieszkalny, stajnia. Za mną jest jeszcze duża stodoła.
Widok zagrody od strony domu. Od lewej: dawna stajnia, duża stodoła, mniejsza stodoła.
Zagroda Witosa składa się z pięciu budynków położonych obok siebie w układzie czworokąta, w skład których wchodzi dom mieszkalny, stajnia, dwie stodoły oraz piwnica z nadbudową. Budynki są drewniane o zrębowej konstrukcji, kryte dachówką co było rzadko spotykane w tamtym okresie.
Loading ...Dom mieszkalny
W domu Witosa mieszkała jego jedyna córka – Julia, a potem wnuczka Joanna Steindel, która w latach 70 lub 80-tych XX wieku (nie wiem czy czegoś nie pomyliłem, tak zapamiętałem z opowieści przewodnika), przekazała gospodarstwo Muzeum Okręgowemu w Tarnowie. Dom zachował się w oryginalnym stanie i z wyposażeniem, z którego korzystał Wincenty Witos. W domu znajduje się:
– kuchnia z piecem chlebowym obsługiwanym z sieni,
– gabinet Witosa z jego biurkiem i innymi pamiątkami,
– pokój, w którym mieszkała córka Witosa wraz z mężem
– pokój pani domu, czyli żony Wincentego Witosa.
Gabinet Wincentego Witosa
Biurko Wincentego Witosa oraz jego oficerki. Na krześle przyrząd “pies”, bez którego nie dało się ściągnąć oficerek. Na biurku między innymi paszport dyplomatyczny i legitymacja poselska. Nad biurkiem wisi obraz portret Witosa namalowany przez Zbigniewa Pronaszkę.
Stajnia
W budynku dawnej stajni znajdują się trzy pomieszczenia. Jedno z nich służy celom administracyjnym, w drugim zorganizowana jest ekspozycja poświęcona Witosowi, zawierająca min. fotografie, dokumenty, pisma ruchu ludowego oraz współczesne obrazy. Trzecie pomieszczenie poświęcone zostało ekspozycji upamiętniającej bliskiego współpracownika Witosa – Stanisława Mierzwę.
Ekspozycja fotografii, dokumentów i innych pamiątek w dawnym budynku stajni.
Duża stodoła
W dużej stodole zebrane są sprzęty używane w gospodarstwie Witosa. Po ich ilości widać, że gospodarz już nie był biednym chłopem. Myślałem, że to zasługa jego pensji premiera, jednak według pani przewodnik Witos zgromadził wszystko w zagrodzie jeszcze przed objęciem intratnych posad. Musiał być więc bardzo pracowity.
Sprzęty rolnicze w dużej stodole
Mniejsza stodoła
Pod zwiedzanie udostępniono połowę budynku, gdzie zgromadzono przede wszystkim historyczne sztandary ludowe oraz kilka innych eksponatów min. wieńce dożynkowe.
Ekspozycja sztandarów ludowych w mniejszej stodole
Piwnica
Ten budynek nie jest dostępny dla zwiedzających.
Więcej informacji o muzeum w Wierzchosławicach, godzinach zwiedzania i biletach znajdziecie na stronie Muzeum Okręgowego w Tarnowie. Sporo wiedzy o Witosie można znaleźć także na stronie Towarzystwa Przyjaciół Muzeum W. Witosa. Przy najbliższej okazji postaram się zwiedzić również dom rodzinny Witosa oraz zobaczyć na cmentarzu parafialnym kaplicę, w której został pochowany. Myślę, że warto zobaczyć muzeum Witosa i poznać bliżej historię człowieka, który udowodnił, że nawet wywodząc się z najniższych warstw społecznych można osiągnąć bardzo wiele.
Przy opracowaniu wpisu skorzystałem z ulotki Muzeum Okręgowego w Tarnowie.
Zapraszam Cię również do innych artykułów:
- Wspomnienie tarnowskiego zespołu Rytmy-70 – piosenka Matka
- Jak żyje pustelnik z Melsztyna?
- Drewniany kościół w Czarnym Potoku z cudownym obrazem i najstarszą lipą w Polsce
- Jedziemy nad wodę – zalew w Radłowie
Jak dojechać do Muzeum Wincentego Witosa
W pobliżu zjazdu z autostrady w Wierzchosławicach, na rondzie koło kościoła skręcamy na Radłów. Muzeum Witosa “Nowa Zagroda” znajduje się tuż przy drodze jakieś 3 km dalej. Są znaki więc nie przegapicie. Naprzeciwko wejścia do zagrody, po drugiej stronie drogi, znajduje się przystanek autobusowy z dużą zatoką. Nie ma co prawda oznaczenia parkingu, ale sprawia wrażenie, że ma służyć za parking zwiedzającym muzeum. Ewentualnie jeden samochód zmieści się na mostku przed bramą muzeum.
Lokalizacja muzeum na mapie:
ładowanie mapy - proszę czekać...
Komentujesz anonimowo. Możesz jednak podać adres strony internetowej, który będzie publicznie powiązany z Twoją nazwą/imieniem jaki wpiszesz w komentarzu. Komentarze są moderowane przed publikacją. Zastrzegam sobie możliwość nie publikowania komentarza z jakiegokolwiek powodu.